لذت سوم یا لذت انسانی والهی
علاوه بر لذت جسمی ولذت عقلی سومین لذتی که میتوان از ان بهره مند شد لذت انسان بودن است
لذت پاکی و صفا و صداقت و وفا وگذشت و خیر خواهی لذت احسان و محبت و لذت عشق ورزی ودوستی لذت انفاق و بخشش و هبه وقرض دهی وکارگشایی وحل مشکل خلق الله و لذت حیا و پاکدامنی و غیرت و مروت و جوانمردی وعفت و حیا ولذت امانتداری لذت سخاوتمندی لذت بزرگواری وکرامت ورزی لذت خاموش کردن فتنه و اختلاف و دشمنی ولذت فرو خوردن خشم وغضب لذت اشتی دادن وبرقراری دوستی لذت تواضع وخویشتنداری لذت صبر لذت سکوت و... در طی مدارج عالی انسانی علاوه بر لذتهای فوق انسان میتواند با ایمان به مبدا افرینش از لذتهای والاتر وبالاتری بهره مند شود
لذت نماز وراز ونیاز با مبدا همه زیبایی ها و خا لق همه هستی فرماندهی کل عالم وجود و...
لذت محبت و عشق به پروردگار لذت عشقبازی با یگانه معشوق حقیقی هستی لذت درک حقیقت عشق وعاشقی لذت دیدار حضرت دوست ودوستان حضرت دوست لذت دوستی با دوستان او
انسانهای بس باصفا و خالص و دوست داشتنی که دیدار انها رنج عالمی را از تن بریزاند برگزیدگانی چون محمد وعلی وفاطمه وحسن وحسین و سایر معصومین علیهم السلام رویت جمال جمیل ودوستی با قطب عالم امکان حضرت مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف و...انسان میتواند تا بدانجا پیش رود که چنین مناجاتی داشته باشد: ( ازمناجاتهای حضرت امام رین العابدین علیه السلام
تاملی باید نمود که این چه ذکری است که حضرت سیدالساجدین علیه السلام استغفار میکند از هر لذتی بجز لذت ذکر دوست و در انس با او چه راحتی است که ....و در قرب او چه سروری که ... ودر طاعت او چه شغلی که .... بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
إِلَهِی لَوْ لا الْوَاجِبُ مِنْ قَبُولِ أَمْرِکَ لَنَزَّهْتُکَ مِنْ ذِکْرِی إِیَّاکَ عَلَى أَنَّ ذِکْرِی لَکَ بِقَدْرِی لا بِقَدْرِکَ وَ مَا عَسَى أَنْ یَبْلُغَ مِقْدَارِی حَتَّى أُجْعَلَ مَحَلا لِتَقْدِیسِکَ وَ مِنْ أَعْظَمِ النِّعَمِ عَلَیْنَا جَرَیَانُ ذِکْرِکَ عَلَى أَلْسِنَتِنَا وَ إِذْنُکَ لَنَا بِدُعَائِکَ وَ تَنْزِیهِکَ وَ تَسْبِیحِکَ إِلَهِی فَأَلْهِمْنَا ذِکْرَکَ فِی الْخَلاءِ وَ الْمَلاءِ وَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ وَ الْإِعْلانِ وَ الْإِسْرَارِ وَ فِی السَّرَّاءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ آنِسْنَا بِالذِّکْرِ الْخَفِیِّ وَ اسْتَعْمِلْنَا بِالْعَمَلِ الزَّکِیِّ وَ السَّعْیِ الْمَرْضِیِّ وَ جَازِنَا بِالْمِیزَانِ الْوَفِیِّ إِلَهِی بِکَ هَامَتِ الْقُلُوبُ الْوَالِهَةُ وَ عَلَى مَعْرِفَتِکَ جُمِعَتِ الْعُقُولُ الْمُتَبَایِنَةُ فَلا تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ إِلا بِذِکْرَاکَ وَ لا تَسْکُنُ النُّفُوسُ إِلا عِنْدَ رُؤْیَاکَ أَنْتَ الْمُسَبَّحُ فِی کُلِّ مَکَانٍ وَ الْمَعْبُودُ فِی کُلِّ زَمَانٍ وَ الْمَوْجُودُ فِی کُلِّ أَوَانٍ وَ الْمَدْعُوُّ بِکُلِّ لِسَانٍ وَ الْمُعَظَّمُ فِی کُلِّ جَنَانٍ وَ أَسْتَغْفِرُکَ مِنْ کُلِّ لَذَّةٍ بِغَیْرِ ذِکْرِکَ وَ مِنْ کُلِّ رَاحَةٍ بِغَیْرِ أُنْسِکَ وَ مِنْ کُلِّ سُرُورٍ بِغَیْرِ قُرْبِکَ وَ مِنْ کُلِّ شُغْلٍ بِغَیْرِ طَاعَتِکَ إِلَهِی أَنْتَ قُلْتَ وَ قَوْلُکَ الْحَقُّ یَأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا اذْکُرُوا اللَّهَ ذِکْرا کَثِیرا وَ سَبِّحُوهُ بُکْرَةً وَ أَصِیلا وَ قُلْتَ وَ قَوْلُکَ الْحَقُّ فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ فَأَمَرْتَنَا بِذِکْرِکَ وَ وَعَدْتَنَا عَلَیْهِ أَنْ تَذْکُرَنَا تَشْرِیفا لَنَا وَ تَفْخِیما وَ إِعْظَاما وَ هَا نَحْنُ ذَاکِرُوکَ کَمَا أَمَرْتَنَا فَأَنْجِزْ لَنَا مَا وَعَدْتَنَا یَا ذَاکِرَ الذَّاکِرِینَ وَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ مفاتیح الجنان مناجات الذاکرین)
در چنین مرحله ای نه تنها میل به لذتهای جسمی چون خور وخواب وشهوت در حداقل ممکن انهم برای بقای لذات حقیقی وواقعی افول میکند بلکه لذتهای عقلانی چون علم واندیشه و.... کتاب و مدرسه و... نیز رنگ میبازد و زبان حال انسان میشود
در میخانه گشایید به رویم شب و روز که من از مسجد واز مدرسه بیزار شدم
تا دهان جسم باز است دهان عقل بسته خواهد بود وبه تناسب بسته شدن دهان جسم دهان عقل باز خواهد شد وتا دهان عقل باز است دهان عشق بسته خواهد بود وبه همان نسبت که دهان عقل بسته شود دهان عشق باز خواهد شد چون زبان عشق فوق عقلی است که متعارف بین عامه است برای عاشق جمال جمیل حقیقت اصل ومحض بستن دهان جسم وعقل در حد ممکن عین عقلانیت وفوق ان است ... این دهان بستی دهانی باز شد ....
انکه غرق در لذت حقیقی مشاهده یگانه جمال جمیل است عاقل مطلق است اگر چه بهره مند از لذات جسمانی وعقلانی و انسانی هم هست
اگر توفیق یابیم رکعتی نماز کنیم که در ان لمحه ای حضورش را در ان نماز حس کنیم وحرفی ازو بی واسطه بشنویم به هرچه لذت است پشت پا خواهیم زد ویکسره به نماز خواهیم شد عاشقی را خواهیم فهمید ومعشوق را خواهیم شناخت
در این نقطه اوج حال سابق خود را و وضع دور افتادگان از تماشای او خواهیم نگریست که چه بس عظیم غفلتی و عجب بس شگفت خسرانی وبه حقیقت و از صفای باطن خواهیم گفت
این جملات از دعای پس از زیارت عاشورا را.... خَابَ مَنْ کَانَ جَارُهُ سِوَاکَ وَ مُغِیثُهُ سِوَاکَ وَ مَفْزَعُهُ إِلَى سِوَاکَ وَ مَهْرَبُهُ إِلَى سِوَاکَ وَ مَلْجَؤُهُ إِلَى سِوَاکَ و مَنْجَاهُ مِنْ مَخْلُوقٍ غَیْرِکَ ....
