7/2 - سلامت دستگاه گوارش منبع : سایت الغدیر صفحه سلامت
7/2 - 1 - پرهیز
689 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
معده ، خانه همه دردهاست و پرهیز، ریشه همه درمان ها.(878)
690 - امام صادق (علیه السلام ):
معده ، خانه درد است و پرهیز، یگانه درمان .(879)
ر. ک : ص 357 (بخش چهارم / تاءثیر خوردن و آشامیدن در سلامت و بیمارى ).
7/2 - 2 - آنچه براى گوارش ، سودمند است
الف - کاهو
691 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
کاهو بخور، که خواب آور است و غذا را هضم مى کند.(880)
ب - خرما
692 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
- درباره خواص خرماى برنى -: این جبرئیل است که به من خبر مى دهد که در آن (خرماى برنى )، نه ویژگى است : بوى دهان را خوش مى سازد، معده را مى پالاید و غذا را گوارش مى دهد(881).(882)
693 - الکافى :
- به نقل از ابوعمرو، از مردى ، از امام صادق (علیه السلام ) -: ((بهترین خرماى شما، خرماى برنى است ؛ دردها را مى برد و خود، بیمارى نمى زاید، خستگى را مى زداید و زیانى در بر ندارد، بلغم را از میان مى برد، و با هر خرمایى خوبى اى همراه است )).
در روایتى دیگر است که فرمود: (((خرما) گوارا و سبک مى کند، و خستگى را مى برد و سیر مى کند)).(883)
ج - پنیر
694 - امام صادق (علیه السلام ):
پنیر، غذاهاى پیش از خود را گوارش مى دهد و براى پس از خود، اشتها مى آورد.(884)
ر. ک : ص 489 (خواص پنیر).
د - سویق
695 - امام صادق (علیه السلام ):
سویق ،(885) کله پاچه را هضم مى کند.(886)
696 - مکارم الاخلاق :
- به نقل از على بن سلیمان -: نزد امام رضا (علیه السلام ) کله پاچه خوردیم . پس سویق خواست . گفتم : من سیر شده ام . فرمود: ((اندکى از سویق ، کله پاچه را هضم مى کند و دواى آن است )).(887)
ه - مسواک زدن
697 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
هر کس روزى دو بار مسواک بزند، سنت پیامبران را استمرار بخشیده است ... و غذایش گوارا مى شود.(888)
ر. ک : ص 205 (فواید مسواک زدن / ح 620 و 621).
و - به پشت دراز کشیدن پس از غذا خوردن
698 - امام صادق (علیه السلام ):
به پشت دراز کشیدن پس از غذا خوردن ، بدن را چاق مى کند، غذا را گوارا مى سازد و درد را (از درون انسان ) بیرون مى کند.(889)
699 - التعریف :
روایت شده است : به پشت دراز کشیدن پس از غذا خوردن ، گوارا کننده است و عروق را به جریان مى اندازد، و خواب پس از غذا خوردن نیز غذا را هضم مى کند و گوارا مى سازد.(890)
7/2 - 3 - آنچه معده را مى پالاید و تقویت مى کند
الف - سیب
700 - امام على (علیه السلام ):
سیب بخورید، که معده را مى پالاید.(891)
701 - امام صادق (علیه السلام ):
سیب (892)، پالاینده و خوش بو کننده معده است .(893)
ب - انار
702 - امام على (علیه السلام ):
انار را با پیه آن بخورید؛ چرا که معده را پاک مى کند.(894)
703 - امام صادق (علیه السلام ):
انار ملس را با پیه آن بخورید: چرا که معده را پاک مى کند.(895)
704 - طب الائمة (علیهم السلام ):
- به نقل از حارث بن مغیره -: از سنگینى اى که در قلبم احساس مى کردم و از بدگوارى و سوء هاضمه اى که داشتم ، نزد امام صادق (علیه السلام ): اظهار ناراحتى کردم . فرمود: ((از این انار شیرین ، میل کند و آن را با پیه اش بخور؛ چرا که معده را کاملا پاک مى کند، بدگوارى را درمان مى سازد، غذا را هضم مى کند و در درون بدن ، تسبیح مى گوید))(896).(897)
ر. ک : ص 523 (خواص خوردن انار با پیه آن ).
ج - گلابى
705 - امام صادق (علیه السلام ):
گلابى ، معده را مى پالاید و تقویت مى کند و با به ، همگون است . خوردنش روى غذا سودمندتر است تا چاشت ناخورده . هر کس هم که احساس سنگینى مى کند، از آن (بر روى غذا) بخورد.(898)
د - به
706 - امام على (علیه السلام ):
خوردن به نیروى قلب ضعیف است ، معده را پاک مى سازد، دل را فراست مى دهد و ترسو را شجاعت مى بخشد.(899)
707 - امام صادق (علیه السلام ):
بر تو باد خوردن به شیرین با دانه هایش ؛ چرا که قلب ضعیف را تقویت مى کند، معده را مى پالاید و معده را پاک مى سازد.(900)
708 - امام صادق (علیه السلام ):
به ، معده را گشایش مى دهد،(901) دل را استحکام مى بخشد؛ و خداوند، هیچ پیامبرى را برنینگیخته ، مگر آن که به نیز خورده است .(902)
ه - خربزه
709 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
بر شما باد خوردن خربزه ؛ چرا که در آن ، ده ویژگى است : غذاست ، آب است ، شستشو دهنده است ،(903) خوش بو کننده است ، مثانه را مى شوید، شکم را مى شوید، آب کمر را فراوان مى سازد، بر نیروى همبسترى مى افزاید، سردى مزاج را از میان مى برد، و پوست را تمیز مى کند.(904)
و - باقلا
710 - امام صادق (علیه السلام ):
باقلا را با پوستش بخورید؛ چرا که معده را پاک مى کند.(905)
ز - حزا
711 - امام صادق (علیه السلام ):
حزا(906) به همراه آب سرد، براى معده سودمند است .(907)
ح - تلبینه
712 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
- درباره کسى که به بیمارى بى اشتهایى گرفتار آمده بود -: بر شما باد (خوردن ) تلبینه .(908) آن را به وى (جرعه جرعه ) بخورانید، که سوگند به آن که جانم در دست اوست ، شکم هر یک از شما را چونان مى شوید که کسى با آب ، چرک را از صورت خویش ، فرو بشوید.(909 )
ر. ک : ص 156 (آنچه از کژدهانى ایمنى مى دهد).
ر. ک : ص 533 (آویشن ).
ر. ک : ص 577 (سنجد).
ر. ک : ص 604 (درمان کردن با شیر گاو / ح 1970).
7/2 - 4 - آنچه به معده زیان مى رساند
الف بدگوارى
713 - امام صادق (علیه السلام ):
هر دردى از بدگوارى (سنگین خوارى ) است ، مگر تب ، که به خودى خود به بدن در مى آید.(910)
714 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
سنگینى معده (برده )،(911) ریشه هر بیمارى اى است .(912)
ب - پرخورى
715 - امام على (علیه السلام ):
اى کمیل ! مبادا معده ات را از خوراک ، سنگین کنى . در آن ، جایى براى آب و جایى براى باد واگذار و هنگامى که هنوز به خوردن اشتها دارى ، از غذا خوردن دست بکش ، که اگر چنین کنى ، غذا را گوارا خواهى یافت ؛ چه ، تن درستى ، از کم خوردن و کم آشامیدن است .(913)
ج - آب نوشیدن در میان خوردن غذا
716 - امام رضا (علیه السلام ):
هر کس مى خواهد معده اش او را آزار ندهد، میان غذا خوردن ، آب ننوشد تا آن را به پایان برساند زیرا که هر کس چنین کند رطوبت در بدنش مى نشیند و معده اش ضعیف مى شود و رگ ها نمى توانند نیروى موجود در غذا را بگیرند چه اگر پى در پى آب به معده ریخته شود، معده ، فراخ مى گردد.(914)
د - یکسره سر کشیدن آب
717 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
آب را به آهستگى بمکید و آن را یکباره سر مکشید؛ زیرا که از آن ، بیمارى جگر بر مى خیزد.(915)
ه - نوشیدن آب سرد و فقاع در حمام
718 - امام صادق (علیه السلام ):
از نوشیدن آب سرد و فقاع (916) در حمام ، حذر کن ؛ چرا که معده را تباه مى کند.(917)
و - خوردن گوشت نمکسود خشک شده
719 - امام هادى (علیه السلام ):
گوشت نمک سود خشک شده ، بد گوشتى است ؛ زیرا در معده از هم باز مى شود، هر بیمارى اى را بر مى انگیزد، هیچ سودى در بر ندارد، و تنها، زیان مى رساند.(918)
ز - خوردن گوشت ناپخته
720 - امام رضا (علیه السلام ):
خوردن گوشت ناپخته ، در شکم ، کرم ایجاد مى کند.(919)
ح - بسیار خوردن تخم مرغ
721 - امام رضا (علیه السلام ):
تخم مرغ بسیار خوردن و مداومت بر آن ، بیمارى سپرز مى آورد و ایجاد کننده بادهایى در سر معده است .(920)
7/3 - آنچه براى برخى دردهاى شکم ، سودمند است
7/3 - 1 - گلابى
722 - امام صادق (علیه السلام ):
گلابى بخورید، که به اذن خداون (عزوجل ) دل را جلا مى دهد و دردهاى درون را تسکین مى بخشد.(921)
7/3 - 2 - برنج و سماق
723 - الکافى :
- به نقل از عمران -: امام صادق (علیه السلام )، شکم درد داشت . فرمود براى او برنج بپزند و بر آن ، سماق بیفزایند. آن گاه ، آن را خورد و بهبود یافت .(922)
7/3 - 3 - آویشن
724 - امام کاظم (علیه السلام ):
داروى امیر مومنان (علیه السلام )، آویشن (923) بود. او مى فرمود: ((آویشن براى معده ، پرزى همانند پرز پارچه هاى مخمل مى شود.))(924)
7/3 - 4 - عسل و شونیز
725 - صحیح مسلم :
- به نقل از ابوسعید خدرى -: مردمى نزد پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) آمد و گفت : برادرم به اسهال مبتلا شده است .
پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود: ((به او عسل بنوشان )).
وى به او عسل نوشاند و دیگر بار نزد پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) آمد و گفت : به وى خوراندم ؛ اما بر اسهال وى افزود.
او سه بار مراجعه کرد و همین را گفت و پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) نیز سخن پیش را به او فرمود. براى چهارمین بار، به حضور رسید و پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود: ((به او عسل بنوشان )). گفت : به او خورانده ام ؛ اما فقط بر اسهالش افزوده است .
پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود: ((سخن خدایت را باور بدار و شکم برادر خویش را باور مدار)). پس ، آن مرد دیگر بار به او عسل خورانید و او نیز بهبود یافت .(925)
726 - امام على (علیه السلام ):
مردى نزد پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) از دردى که در درون خویش داشت ، اظهار ناراحتى کرد. پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود: ((شربتى از عسل بردار و سه یا پنج یا هفت دانه شونیز در آن بینداز و بنوش تا به اذن خداوند (عزوجل ) بهبود یابى )).
او این کار را انجام داد و بهبود یافت .(926)
7/3 - 5 - گردوى تفت داده
727 - طب الائمة (علیهم السلام ):
- به نقل از محمد بن ابراهیم جعفى -: مردى از شکم دردى که چیزى نمانده بود باعث مرگش شود، به نزد على بن موسى الرضا (علیه السلام ) نالید و از ایشان خواست براى او در پیشگاه خداوند (عزوجل ) دعا کند؛ چرا که دارو و درمان هاى فراوانى که به وى داده اند، او را به ستوه آورده است و نه فقط او را سودى نرسانده ، بلکه بر شدت درد او نیز افزوده است .
امام - که درود خدا بر او باد - لبخند زد و فرمود: ((نیک بخت مردا! دعاى ما به درگاه خداوند، جاى خود دارد و من از خداوند مى خواهم به مدد و نیروى خود، درد تو را بکاهد، اما چون درد بر تو غلبه کرد و از آن به خود پیچیدى ، گردویى بردار و بر آتش بگیر تا هنگامى که بدانى آنچه در درون آن هست ، کباب شده و آتش ، رنگ پوست آن را نیز دیگرگون کرده باشد. در این هنگام ، آن را بخور که در دم ، درد را آرام مى کند)).(927)
او مى گوید: به خداوند سوگند، تنها یک بار این کار را انجام دادم و به اذن خداوند، آن شکم درد من ، آرام شد.(928)
7/3 - 6 - تنقیه کردن
728 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
بهترین درمانى که به کار مى گیرید، تنقیه کردن است . شکم را بزرگ مى کند، درد درون را مى شوید و بدن را قوى مى کند.(929)
729 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
تنقیه کردن ، هیچ ایرادى ندارد، جز این که شکم را بزرگ مى کند.(930)
730 - امام صادق (علیه السلام ):
تنقیه کردن ، نوعى درمان است . گفته اند که شکم را بزرگ مى کند، در حالى که مردان صالحى این کار را انجام داده اند.(931)
7/3 - 7 - آرد برنج
731 - المحاسن :
- به نقل از محمد بن مروان -: نزد امام صادق (علیه السلام ) بودم . ایشان شکم درد (اسهال ) سختى داشت . شامگاهان ، در حالى که بسیار بر حال ایشان نگران بودم ، از نزد وى رفتم ، فردا روز، نزد ایشان بازگشتم و دیدم دردى که داشته ، فرو نشسته است . گفتم : فدایت شوم ! شامگاه دیروز که از تو جدا شدم ، آن چنان بیمار بودى ؟!
فرمود: ((گفتم قدرى برنج آوردند، شستند، خشک کردند و آسیاب کردند. سپس از آن ، دارویى (سفوفى ) ساختم (و خوردم ) و شکمم ، بند آمد)).(932)
732 - الکافى :
- به نقل از خالد بن نجیح -: از شکم درد، نزد امام صادق (علیه السلام ) اظهار ناراحتى کردم . به من فرمود: ((قدرى برنج بگیر، آن را بشوى و در سایه ، خشک کن . سپس ، آن را آسیاب کن و در هر صبحگاه ، به اندازه یک کف دست از آن بردار)).
اسحاق جریرى بدین افزوده است : ((آن را در آبى به وزن یک اوقیه (933) بجوشان و آن گاه بخور)).(934)
733 - امام صادق (علیه السلام ):
سخت بیمار شدم و در این بیمارى به شکم درد گرفتار آمدم و تنم تحلیل رفت . گفتم که قدرى برنج در آب جوشاندند و از آن ، آشى ساخته شد و من ، از آن استفاده مى کردم . پس (نیروى ) تنم به من بازگشت .(935)
ر. ک : ص 559 (خواص برخى از انواع سویق / سویق برنج ).
7/3 - 8 - نان بر
734 - امام صادق (علیه السلام ):
به کسى که شکم درد دارد، نان برنج بدهید؛ چرا که هیچ چیز، سودمندتر از آن به شکم چنین بیمارى در نیامده است . آن ، معده را پاک مى کند و درد را به کلى از بدن بیرون مى کشد.(936)
7/3 - 9 - آرد گاورس
735 - الکافى :
- به نقل از عبدالرحمان بن کثیر -: در مدینه بیمار شدم و به اسهال ، گرفتار آمدم ، امام صادق (علیه السلام )، برایم آرد گاورس نسخه کرد و مرا فرمود که آرد گاورس بگیرم و با آب زیره بخورم . این کار را کردم و اسهالم متوقف شد و بهبود یافتم .(937)
7/3 - 10 - شیر شتر
736 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
درمان اسهال شما در شیر شتر... است .(938)
737 - پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
در شیر شتر، شفاى اسهال است .(939)
7/4 - آنچه بواسیر مى آورد.
7/4 - 1 - زیاد نشستن به گاه قضاى حاجت
738 - امام باقر (علیه السلام ):
زیاد نشستن در آبریزگاه ، بواسیر مى آورد.(940)
نگاهی به اسم او
بسم الله الرحمن الرحیم ولاحول ولا قوه الا بالله العلی العظیم